YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU
Yaygın anksiyete bozukluğu belli bir nesneye, yere, organa, saplantılı düşünceye yada takıntıya odaklanmamış, yani özgül düşünsel içeriği olmayan yaygın ruhsal ve fizyolojik bunaltı belirtileri ile yaşanan bir bozukluktur. En az 6 ay buyunca hemen her gün ortaya çıkan, birçok olay ve etkinlik hakkında(iş yada okul başarısı gibi) aşırı anksiyete ve üzüntü ile endişe, kolay yorulma, konsantrasyon bozukluğu, irritabilite, kas gerginliği, uyku bozukluğu gibi altı belirtiden en az üçünün bulunması olarak tanımlanmıştır. Yaygın anksiyete bozukluğunda uykusuzluk, yorgunluk, yerinde duramama gibi psikolojik aşırı uyarılma olur, konsantrasyonda azalma, sorunlara gereğinden fazla önem verme ve aşırı endişe belirginleşebilir. Baş etme yöntemleri yetersizleşebilir ve kaçınma, erteleme, sorunları çözmede güçlükler ortaya çıkar.
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU TANI ÖLÇÜTLER (DSM 4 TR )
En az 6 ay süreyle, hemen her gün, birçok olay ya da etkinlik hakkında (iş başarısı, okul başarısı vs.) aşırı kaygılanma ve kuruntulara (evham) kapılma
Kişi kendini kuruntulara kapılmaktan alıkoyamama
Kaygı ve kuruntu, aşağıdaki 6 belirtiden en az üçüne eşlik eder:
1- huzursuzluk, aşırı heyecan duyma ya da endişe
2- kolay yorulma
3- düşüncelerini odaklayamama ya da zihnin durmuş gibi olması,
4- irritabilite
5- kas gerginliği
6- uyku bozukluğu (uykuya dalmakta ve sürdürmekte güçlük çekme, huzursuz ya da dinlendirmeyen uyku)
Kaygı ve kuruntunun odağı bir eksen I bozukluğunun özellikleri ile sınırlı değildir.
Kaygı, kuruntu ve fiziksel yakınmalar klinik açıdan belirgin bir strese ya da toplumsal, mesleki alanlarda yada önemli diğer işlevsellik alanlarında bozulmaya neden olur.
Yaygın anksiyete bozukluğunun tedavisinde bilişsel davranışçı terapi, destekleyici psikoterapi, çözümleyici psikoterapi ve gevşeme(relaksasyon) teknikleri gibi psikoterapi seçenekleri mevcuttur.
Bilişsel davranışçı terapi yaygın anksiyete bozukluğunun tedavisinde kullanılan en etkili psikoterapi çeşididir. Depresyonun da eşlik ettiği yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel davranışçı terapinin ilaç tedavinse üstün olduğu gösterilmştir.(5) Bilişsel davranışçı terapide hastalara hastalıklarıyla ilgili psiko-eğitim verilir ve düşünce hatalarının farkına varmaları için yol gösterilir. Hastalar aslında tehlikeli olmadığı halde korku ve endişe yaratan nesneler, durumlar, düşünceler ve fiziksel duyumlarla bilinçli olarak karşı karşıya getirilir ve korku tepkileri azaltılmaya çalışılır.